08 Eylül 2015 tarihinde Dünya Gazetesinde yayımlanmıştır.

İşsizlik dünyanın sonu değil; belki de yeni kariyeriniz için mükemmel bir başlangıçtan ibaret. Kariyerinizdeki yeni döneme hazırlanmak için bu önerilere kulak verin.

İşten çıkarılmak veya şartlar gereği işten ayrılmaya karar vermek hepimiz için endişe veren bir döneme işaret eder. Öncelikle işin ekonomik boyutu kişiyi ve onun kazancına tabi olarak yaşayan ailesini yakından ilgilendirir, herkes kendini bir tür hayatta kalma mücadelesi içinde bulur. Diğer yandan da insanın içini, kariyeri konusunda çeşitli korkular sarar. Aynı sektörde, aynı konumda tekrar iş bulabilecek miyim, yeni iş bulmam ne kadar zaman alacak ve bu sürede geçinebilecek miyim ve buna benzer başka sorular kemirir beynini.

Aslında her şey ille de kapkara olmak zorunda değil. Önce kendi kendinize acımayı veya korkularınıza yenik düşüp telaşa kapılmayı bırakarak yeni hayatınızın ilk gününe başlayabilirsiniz. Sakin olun, derin nefes alın ve kendi durumunuzu mümkün olabildiğince objektif bir şekilde değerlendirmeye çalışın.

Lifehacker.com sitesinin derlediğini yazıya göre, uzmanlar işsiz kalınınca neler yapmalı, neler yapmamalı listesini basit öneriler halinde sizinle paylaşıyor.

Paniklemeyin:
İşinizi kaybettiğiniz haberiyle büyük bir stres yaşamanız, bugününüz ve geleceğinize dair endişe duymanız oldukça normaldir. Ancak bu duygulara kapılıp kaybettiğiniz işin yasını uzun süre tutmak size bir şey kazandırmayacaktır. Bilakis, kaybettiklerinizi biran önce kazanmak için, mücadele ruhunuzun körüklenmesi için uygun bir ortam sağlanmış olacaktır. Net bir zihin ile kararlı bir şekilde iş aramaya veya yeni iş fikirleri üretmeye odaklanıldığında kişi, işsizlik yüzünden içine girdiği karamsar ruh halinden çıkacak, başarmaya kilitlenecektir. Başarıyı istemek ve yılmadan çalışmak eninde sonunda başarı getirecektir.

Durumu Kabul Edin:
Kendinize ve çevrenize açık olun. İşsiz kalmış olmaktan ötürü duyduğunuz olumsuz hisleri dışarı vurun: bağırın çağırın, ağlayın ancak duygularınızı açığa vurduktan sonra duyduğunuz rahatlamayla yeni bir sayfa açmaya hazır olun. Olumsuz duyguların fazlası zararlıdır. Duyduğunuz nefret ve mutsuzluk eninde sonunda gelip sizi vuracaktır. Önce deşarj olmak için kendinize zaman tanımalı ancak bu süreyi uzun tutmamalısınız. Zaman kaybetmeden ben neler yapabilirim konusunda düşünmeye ve çözüm önerileri geliştirmeye başlamalısınız.
 
Banka Kredilerinden Uzak Durun:
Birçoğumuz işsizliğin sadece bir veya iki aylık kısa bir dönem olacağına inanıp yaşam tarzından ödün vermeme yolunu seçeriz. Ailelerinden veya yakın çevrelerinden yardım istemek yerine, kendi başının çaresine bakmayı, herkese kendi ayakları üzerinde durabiliyor olduklarını göstermeyi isteriz. Bankadan kredi almak en kolay çözüm olarak görülür. Kredi almadan önce faiz oranlarına, ödeme sürelerine dikkat edin. Ödeyemeyeceğiniz bir borcun altına girmekten kaçının.

Önceliklerinizi Yeniden Gözde Geçirin:
Belli bir yaşam standardına alıştıktan sonra, daha azla yetinmek ve gündelik hayatınıza yerleşmiş bir takım lükse kaçan şeylerden vazgeçmek pek de kolay olmayabilir. Ancak yeni finansal duruma uygun bir yaşam tarzına geçmek sizin ve aileniz için en akıllıca çözüm olacaktır. Önceliklerinizi belirleyerek işe başlayın. En önemli harcamalarınız neler? Ne olmadan da hayatınızı büyük bir kayıp olmadan idame ettirebilirsiniz? Önce ihtiyaçlarınızı giderin. Olmasa da olur diyebileceğiniz şeyleri şu an için hayatınızdan çıkarın. Yarın iş bulduğunuzda bütçe planlamanızdan çıkardığınız bu aktiviteler size bir ödül olarak geri gelecektir.

Kendinizi Dış Dünyaya Kapamayın:
İnsanların işlerini kaybettiklerinde yaptıkları en yaygın hatalardan biri, kendi kovuklarına çekilip sosyal çevrelerine kapılarını kapamalarıdır. Pek tabii ki işlerini kaybetmiş olmak kişiye sıkıntı veren bir durumdur ve bu sıkıntılı durumu çevrelerine anlatırken aynı duyguları tekrar tekrar yaşarlar. Bu tür durumlarla karşılaşmak istemediklerinden dolayı da, sosyal ortamlardan kaçmayı tercih ederler. Oysa sosyal çevre insana önemli bir destek sağlamaktadır. Hem sağlıklı ilişkiler kurmak açısından hem de kendi sektörünüz içinde neler olup bittiğini öğrenmek ve potansiyel iş imkânlarından henüz iş ilanı olarak herkesle paylaşılmadan haberdar olmak açısından önemli avantajlar getirecektir. Kendi kovuğunuza çekilerek kendinizi yeni fikirlere, fırsatlara ve çevrenizle etkileşmeden doğan olumlu enerjiye kapamış olursunuz. İşsiz kalındığında önemli olan, iş hayatından kopmamak için sizin kendi kendinize geliştirdiğiniz projelerin peşinde koşmaktır. Zamanınızla anlamlı, kendi kendinize değer yaratacağınız bir şeyle uğraşmak çok önemlidir. Eğer zamanınızı kendinize acıyarak veya kaybettiğiniz işe hayıflanarak harcarsanız, kendi potansiyelinize yazık ediyorsunuz demektir. Yapmayın!

Yeni Durum İçinde Kendi Dengenizi Kurun:
Psikolog Melanie Greenberg’un Psychology Today dergisinde yayınlanan makalesinde çalışanlara işsiz kaldıkları dönemde farkındalığı, yüksek bir yaklaşım sergilemelerini tavsiye eder. Yaşamlarının olumlu taraflarına konsantre olmak, pozitif enerji toplamak ve işsizlik kaynaklı stresle savaşmak için doğru bir stratejidir. Kendi kendinize dürüst olarak bu sürece başlayın. Kendi kontrolünüz dışında gelişen işten çıkarmalar için kendinizi yerden yere vurmanız doğru değildir. Birçoğumuz kendimize böyle dönemlerde oldukça acımasız davranırız. Kendinize güveninizi yıkmayın, işsizliğin hızla yaygınlaştığı zorlu bir ekonomide kaderinizi performansınız değil, çevresel faktörler belirler. Kontrol edemediğiniz şeylerden dolayı, kendinizi boşu boşuna suçlamayın. Enerjinizi yeni işler ve yeni bir düzen kurmak için harcayın. Bunu yaparken de elinizde olan olumlu faktörlere odaklanın.

Fiziksel ve Duygusal Sağlığınızı İhmal Etmeyin:
İşinizi kaybetmeniz yaşamınızda karşılaştığınız büyük travmalardan biri olabilir ancak ne kadar uzun süre bu konuyla ilgili sinirli ve endişeli olacaksınız? Duke Üniversitesi’nin gerçekleştirdiği bir çalışmada, kalp krizi riskinin işsizler arasında, hayatı boyunca işsiz kalmamış insanlara göre oldukça yüksek olduğunu belirlemiş. İşsiz kalındığında ve iş arama sürecinde, kişilerin bu yüksek stres seviyesiyle mücadele etmek için çeşitli stratejiler geliştirmesi gereklidir. Kimisi spor yaparak, kimisi film izleyerek, kimisi kitap okuyarak kendini daha mutlu ve huzurlu hisseder. Sizi neyin mutlu ettiğini bulup, kendinizi rahatlatma yollarını rutinde uygular hale gelmelisiniz. Bu dönemde bu tür aktivitelerin eskisinden daha da çok önemi olacaktır. Meditasyon ve yoga ile sistematik bir şekilde gevşeme ve stresten arınma yöntemlerini öğrenebilirsiniz.

Ünlülerin İşsizlik Hikâyelerinden İlham Alın:
Bugün isimlerinden hayranlıkla bahsettiğimiz kendi alanlarında başarılı ünlülerin bir kısmı işsiz kaldıkları zamanı kariyerlerindeki dönüm noktası olarak adlandırırlar. Dünyaca ünlü Walt Disney ilk işinden “yaratıcı olmadığı” için atılır. Eski New York Valisi Michael Bloomberg ortaklarından biri olduğu Salomon Brothers yatırım bankasından 62 kişilik bir ekiple beraber kovulmuştur. Oprah Winfrey’nin meşhur başarı hikâyesi 7 yıldır haber muhabiri olarak çalıştığı yerel televizyon kanalından atılmasıyla başlar. O dönemki yöneticisi “hikâyelerine fazla duygusal yaklaştığından” Oprah’nın televizyon sektörüne uygun olmadığına karar vermiştir! Amerikan Vogue’nun genel yayın yönetmeni Anna Wintour, moda dünyasının ana kraliçesi olarak kabul edilir. Wintour kariyerinin başında Harper’s Bazaar’dan, editörü tarafından büyük eleştiriler alarak kovulmuştur. Tarihimizin en önemli mucitlerinden Thomas Edison okulda öğretmenleri tarafından aptal bulunulmuş, ilk işlerinde amirleri çalışmadığından kendisinden şikâyetçi olmuşlardır. Harry Potter serisinin başarılı yazarı J.K. Rowling Amnesty International’da sekreter olarak çalışırken işine son verilmiş, tazminatıyla hayatı boyunca hayal ettiği yazarlık mesleğine geçmeyi başarmıştır.

İşten atılmak her zaman kötü bir şey olmayabilir. Tam tersi işsizlik, her zaman yapmak istediğiniz ancak zaman kısıtlamasından veya var olan düzeninizi bozma ihtimalinden çekinerek bir türlü başlayamadığınız projeler için ideal bir dönem olabilir.

Unutmayın işsiz olduğunuzdan kaybedecek pek de bir şeyiniz yoktur. Belki de işsizlik hayatınızın en büyük fırsatına dönüşecektir. Büyük düşünün, ertelediğiniz hayallerin peşinden gidin.

Bu yazı Dünya Gazetesi'nin Değişim Yelpazesi köşesinde 08.09.2015 tarihinde yayınlanmıştır.