Markanız İsmiyle Yaşasın
Bebeğinize isim vermek ne zordur… İster canınız kanınızdan olan bebeğiniz olsun, ister işletmenizin adı veya girişiminizin meyvesi olsun isme karar vermek kolay iş değildir…
Kişi ismiyle yaşar, çocuğunuza isim vermek önemlidir denir. Aynı mantık firmanızın ve markanızın ismi için de geçerlidir.
Bugün hayatımızın her anına dâhil olan, ürün veya hizmetleri olmasaydı ne yapardık dedirten dünyanın en başarılı markalarının isimlerinin nereden geldiğini hiç düşündünüz mü? Her bir ismin ardında farklı bir hikâye vardır. Bazılarını duymuş olabilirsiniz, diğerlerinin hikâyeleri ise size kendi markanızın ismine karar vermenizde yardımcı olabilir.
İşte themuse.com tarafından derlenen listede dev şirketlerin isimlerinin doğuş hikâyesi şöyle anlatılmakta:
Amazon
Amazon’un kurucusu Jeff Bezos pratik sebeplerden dolayı şirketinin isminin A ile başlamasını istiyormuş. Şirketi alfabetik sıralamalarda en başlarda yer almalıymış. Bezos dünyanın en büyük nehri Amazon’un ismini dünyanın en büyük perakende satış şirketi olacağına inandığı şirketine vermeye karar vermiş. Amazon logosunun altına baş harf A ile z altında bulunan sarı ok, şirketin A’dan Z’ye her ürünü sattığına işaret etmekte.
Blackberry
Kanadalı Research in Motion (RIM) firması yeni kablosuz e-posta ve telefon cihazlarını piyasaya çıkarmadan önce doğru isimde karar kılabilmek için Lexicon Branding firmasından danışmanlık hizmeti almış. Firma e-posta kelimesinden uzaklaşıp kullanıcıları heyecanlandıracak bir isim üzerine yoğunlaşılması gerektiğini salık vermiş. Cihazın üzerindeki tuşları küçük siyah meyve veya çekirdeklere benzeterek birkaç meyve önerisini RIM’e sunmuşlar: Lexicon firmasının önerdiği meyveler arasında, melon (kavun), strawberry (çilek) ve böğürtlen (blackberry) varmış. Alet siyah olduğundan ve tuşları böğürtleni andırdığından Blackberry en beğenilen isim olmuş.
Canon
Ürettikleri ilk fotoğraf makinesi “Kwanon” budist öğretisine göre merhamet tanrıçası anlamına gelmekteymiş. 1930’larda bu isim firmanın en iyi fotoğraf makinesi lensi yaratma misyonuyla mükemmel bir uyum içindeymiş. Firmanın ilk logosunda Kwanon tanrıçasının merhamet dağıtmak için kullandığı birçok elli resmine de yer verilmekteymiş. 1935’te bir dünya markası olma yolundaki markanın Kwanon’dan Canon’a çevrilmesine karar verilmiş.
Google’nın yaratıcıları Larry Page ve Sergey Brin Stanford Üniversitesi’nde arama motoru üzerinde çalışmaya başladıklarında projeye, “BackRub” (sırt masajı) adını vermişler ancak daha sonra Googol yani 10 üzeri 100’e karşılık gelen oldukça büyük bir matematik sayısının bir variyasyonunu daha da doğrusu bir yanlış teleffuzu sonucu Google ismini markaları yapmaya karar vermişler.
Haagen-Dazs
1920’lerde Brooklyn’de dondurma üreten bir Musevi aile 1950’lerde toplu üretim yapan dondurmacılarla rekabet edemeyeceğini anlamış ve toplu üretime geçmeye bunun da ötesinde bir dünya markası olmaya karar vermiş. 2.Dünya Savaşı’nda Musevilere gösterdikleri saygıdan ve yüksek kalitede sütlü tatlı üretimlerinden dolayı, markasının Danimarka markası hissi vermesini istemiş. Haagen-Dazs İskandinav dondurmasını ismiyle anımsatmasının dışında, Danca herhangi bir anlama gelmemekte ancak müşterilerin zihninde İskandinav kalitesini çağrıştırmakta.
IKEA
İsveçli kurucu Ingvar Kamprad’ın adının ve soyadının ilk harfleri ile büyüdüğü kasabanın adı Elmtaryd Agunnaryd’in ilk harflerinin birleşmesi ile IKEA markası oluşturulmuştur. IKEA bu açıdan haklı olarak Danimarkalıların gurur kaynağı olarak gösterilmekte.
Lego
Lego ismi Danca legt godt “iyi oyna” anlamına gelir. Ayrıca, latincede lego kelimesi “birleştiriyorum” anlamına gelmekte.
Pepsi
İlk piyasaya çıktığında Brad’s Drink olarak bilinen Caleb Bradham’ın buluşu olan içecek, 1898 yılında Pepsi ismiyle piyasaya verilmiştir. Pepsi ismi gene mucidi Caleb’in içeceğine olan inancını göstermekte ve dyspepsia kelimesinden yani sindirim güçlüğüne yardım eden sağlıklı bir içecek kelimesinden gelmektedir.
Oracle
Oracle ismi kurucuları Larry Ellison ve Bob Oats CIA için “Code for a project” (Bir Proje için Kod Yazın) adında bir proje üzerinde çalışmışlar. Projenin amacı herhangi bir konuda her türlü soruya cevap veren bir bilgi tabanı oluşturmakmış.
Reebok
Spor ürünleri üreticisi Reebok markası Afrikalıların bir tür Afrika anitlop olan ‘Rhebok’kelimesinden esinlenerek konulmuştur. Reebok’un simgelediği hız ve çeviklik kelimelerini anımsatması açısından güzel bir uyum göstermektedir.
Sony
Sony markası “sonus” yani latince ses ve argoda “sonny boy” olarak geçen şık prezantabl genç adam anlamına gelen kelimelerin birleşmesiyle meydana gelir. 1946 yılında Japonya’da “Totsuko” ismi ile kurulan şirketin kurucularından Akito Morita Amerikalıların bu ismi söylemekte zorluk çektiğini görünce farklı bir isim arayışına girmiştir. Tokyo Teletech ismini kullanmaya karar verirler ancak Amerika’de Teletech isimli başka bir şirket olduğunu öğrenirler ve yeni bir isim arayışına girerler. Bu isim arayışının sonunda hem Sony’nin faaliyet alanına uygun ses ile bütünleşen hem de 1950’lerde şık prezantabl erkek anlamına gelen Sony markasında karar kılınmış.
Spotify
Popüler online müzik servisi Spotify’ın ismi, şirketin kurucuları Daniel Ek ve Martin Lorentzon isim bulma üzerine sohbetlerinde ‘spot’ ile ‘identify’ kelimelerini birleştirmeleriyle yaratılmış.
Starbucks Seattle’da küçük bir kafe olarak başlayan Starbucks, kurucusunun Moby Dick’e ve açık denizlere olan sevgisinden esinlenerek konulmuş bir isimdir.
Virgin
Ünlü kurucu CEO Richard Branson’ın meslektaşlarından biri ‘iş yapmaya gelince hepimiz bakireyiz’ sözüyle Branson’a ilham vermiş ve şirketine bakir veya bakire anlamına gelen Virgin ismini vermiştir.
Yahoo
Yahoo’nun henüz kurulum aşamasındayken adı “Jerry and David’s Guide to the World Wide Web (Jerry ve David’in İnternet Rehberi) olarak belirlenmiş. Doğal olarak pek tutmamış ve Yahoo’nun kurucuları Jerry Yang ve David Filo, daha kısa bir isim bulmak için sözlükten kelimeleri aramaya başlamışlar. Karşılarına çıkan kaba, karmaşık olmayan ve tuhaf anlamına gelen “Yahoo” kelimesini çok beğenen bu ikili, kelimenin sonuna ise, telaffuzundaki heyecanı göstermek için ünlem koymuşlar.
Bu yazı Dünya Gazetesi'nin Değişim Yelpazesi köşesinde 26.04.2016 tarihinde yayınlanmıştır.